Khi Bitcoin rơi tự do dưới 80.000 USD vào tháng 3/2025, không chỉ nhà đầu tư mà cả giới quan sát thị trường toàn cầu đã thực sự choáng váng. Dù đã hồi phục, cú sốc đó vẫn để lại nhiều câu hỏi: đây chỉ là điều chỉnh ngắn hạn, hay dấu hiệu cho một cuộc tái cấu trúc toàn thị trường?
ETF Bitcoin – bước ngoặt lịch sử nhưng chưa đủ tạo đà ổn định
Ngày 10/1/2024, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) chính thức phê duyệt 11 quỹ ETF Bitcoin giao ngay sau nhiều năm trì hoãn. Sự kiện này lập tức được cộng đồng coi là cột mốc lịch sử, đánh dấu sự hợp pháp hóa bước đầu cho tài sản kỹ thuật số trong tài chính truyền thống. Những tên tuổi lớn như BlackRock, Grayscale, Fidelity và Vanguard đã nhanh chóng triển khai sản phẩm ETF Bitcoin, mở ra một kênh đầu tư mới cho giới tài chính.
ETF Bitcoin được kỳ vọng sẽ thu hút dòng vốn tổ chức, giúp tài sản này bước ra khỏi vùng “xám” để tiến gần hơn với giới đầu tư đại chúng. Tuy nhiên, trên thực tế, sau cú hích ban đầu, thị trường lại rơi vào trạng thái điều chỉnh kéo dài. Lý do nằm ở sự lệ thuộc ngày càng lớn của Bitcoin vào các yếu tố vĩ mô như lãi suất, đồng USD và thị trường chứng khoán.
Bitcoin vốn được ca ngợi là “vàng kỹ thuật số” – một kênh trú ẩn an toàn trước lạm phát và bất ổn kinh tế. Nhưng ở thời điểm hiện tại, các dao động giá lại cho thấy Bitcoin đang hành xử ngày càng giống cổ phiếu công nghệ hơn là tài sản phòng thủ. Tính tương quan giữa Bitcoin và NASDAQ trong quý I/2025 đã tăng lên mức 0,82 – mức cao nhất kể từ năm 2022, cho thấy tiền điện tử đang chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ các chính sách tài khóa của Hoa Kỳ.
Trump trở lại, chính sách đảo chiều: Bitcoin vượt đỉnh rồi sụp đổ
Bối cảnh chính trị cũng góp phần tạo ra cơn lốc giá Bitcoin đầu năm 2025. Việc Donald Trump chính thức trở lại Nhà Trắng sau chiến thắng sít sao đã lập tức khuấy đảo thị trường. Khác với nhiệm kỳ trước, lần này Trump thể hiện lập trường cứng rắn hơn với các đối tác thương mại. Các gói thuế quan mới áp lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, Mexico, Canada và EU đã kích hoạt làn sóng lo ngại về chiến tranh thương mại tái phát.
Tuy nhiên, paradox ở chỗ: Trump lại thể hiện thái độ “mở cửa” bất ngờ với thị trường tiền điện tử. Tuyên bố sẽ thành lập Quỹ Dự trữ tiền điện tử quốc gia, cùng việc bổ nhiệm David Sacks – người được mệnh danh là “Sa hoàng crypto” – đã khiến giới đầu tư phấn khích. Theo nguồn tin từ Nhà Trắng, quỹ dự trữ này đang nắm giữ đến 200.000 BTC – một con số đủ sức thao túng nguồn cung ngắn hạn nếu tung ra thị trường.
Những chính sách kích thích ngắn hạn như giảm thuế đầu tư tài sản kỹ thuật số, gỡ bỏ rào cản với các sàn giao dịch phi tập trung, hay cam kết bảo vệ quyền sở hữu tài sản số… đã đẩy giá Bitcoin lên đỉnh lịch sử 100.000 USD trong quý I/2025. Tuy nhiên, đà tăng chóng mặt lại khiến thị trường trở nên quá nóng và dễ bị tổn thương khi xuất hiện cú sốc.
Cú sốc đó đã đến từ hai hướng: (1) quyết định giải quyết tài sản Mt. Gox – với hàng chục nghìn BTC bị bán tháo, và (2) dữ liệu lạm phát tháng 3 của Hoa Kỳ cao hơn kỳ vọng, khiến kỳ vọng cắt giảm lãi suất của Fed lung lay.
Bán tháo kép từ Mt. Gox và CPI: Đòn đau của thị trường
Việc giải ngân lượng tài sản kỹ thuật số bị phong tỏa trong vụ sụp đổ của Mt. Gox – một trong những sàn giao dịch Bitcoin lớn nhất giai đoạn 2010 – 2014 – đã trở thành ngòi nổ. Hàng chục nghìn BTC trị giá hàng tỷ USD bất ngờ được hoàn trả cho nhà đầu tư cũ, tạo ra một làn sóng bán ra để chốt lời. Động thái này diễn ra đúng vào thời điểm nhạy cảm, khi thị trường đang “mỏng” sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán tại châu Á và trước mùa công bố kết quả kinh doanh quý I tại Mỹ.
Giá Bitcoin chỉ trong một đêm (10–11/3) rơi từ hơn 100.000 USD về dưới 80.000 USD, thổi bay hàng tỷ USD vốn hóa toàn thị trường. Các altcoin như Ethereum, Solana, XRP cũng đồng loạt giảm 12–25%. Điều đáng nói, khi thị trường chưa kịp hấp thụ hết áp lực từ đợt bán tháo này, thì dữ liệu lạm phát tháng 3 bất ngờ ập đến, như một đòn kép đẩy tâm lý nhà đầu tư rơi vào trạng thái hoảng loạn.
Trong khi đó, báo cáo CPI tháng 3 gây thêm áp lực. Dù CPI toàn phần giảm 0,1% so với tháng trước, nhưng CPI lõi chỉ giảm nhẹ từ 3,1% xuống 2,8%, cho thấy lạm phát dịch vụ vẫn chưa thực sự được kiểm soát. Điều này buộc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) phải cân nhắc lại kế hoạch cắt giảm lãi suất vốn được kỳ vọng trong quý II.
Tính đến giữa tháng 4, giá Bitcoin có phục hồi nhẹ về mức 84.000 – 85.000 USD. Song thị trường vẫn đang giằng co giữa hai lực kéo: kỳ vọng nới lỏng chính sách tiền tệ và lo ngại về sự trở lại của chu kỳ lạm phát – đặc biệt nếu chiến tranh thương mại tiếp diễn và giá hàng hóa nhập khẩu tại Mỹ tăng vọt.
Bitcoin 2025: Tương lai định đoạt bởi chính sách và địa chính trị
Điều đáng chú ý là Bitcoin hiện đang nằm giữa hai “vai trò mâu thuẫn”: vừa được coi là tài sản đầu cơ có thể tăng giá mạnh, vừa là kênh phòng ngừa rủi ro vĩ mô. Sự mâu thuẫn này càng rõ nét khi thị trường phản ứng “vui buồn lẫn lộn” trước các biến động chính sách.
Cuộc phỏng vấn gần đây của Trump trên Fox News đã đổ thêm dầu vào lửa khi ông từ chối cam kết Mỹ không rơi vào suy thoái kinh tế. Thêm vào đó, thông tin Nhà Trắng có kế hoạch sử dụng lượng crypto tịch thu để bổ sung kho dự trữ quốc gia khiến cộng đồng đầu tư crypto thất vọng, vì kỳ vọng ban đầu là sẽ có thêm các chính sách hỗ trợ.
Ngoài ra, mối quan hệ giữa Bitcoin và thị trường chứng khoán Mỹ, đặc biệt là NASDAQ, đang trở thành tâm điểm phân tích. Khi cổ phiếu công nghệ điều chỉnh, Bitcoin gần như lập tức lao dốc theo, cho thấy sự phụ thuộc về mặt tâm lý thị trường.
Đứng trước quá nhiều biến số – từ chiến tranh thương mại Mỹ – Trung, chính sách Fed, xung đột Nga – Ukraine, đến định hướng quản lý crypto tại Mỹ – các nhà đầu tư được khuyến nghị không nên chỉ nhìn vào biến động ngắn hạn của biểu đồ giá. Thay vào đó, cần theo sát các chỉ số kinh tế vĩ mô, các chính sách tài khóa và dòng tiền ETF để đánh giá sức khỏe thực sự của thị trường.
Thị trường tài sản kỹ thuật số vẫn sẽ là vùng đất giàu tiềm năng. Nhưng với những diễn biến chính trị khó đoán, kinh tế vĩ mô đầy thách thức, và chính sách pháp lý đang trong giai đoạn định hình, Bitcoin có thể không còn là miền đất hứa “dễ ăn” như những năm trước. Trong bối cảnh đó, khả năng thích ứng, nhận diện xu hướng sớm và quản trị rủi ro mới là yếu tố quyết định thành bại của mỗi nhà đầu tư.